Een besluit dat wordt voorbereid met afdeling 3.4 van de Awb wordt eerst in ontwerp terinzage gelegd. Na de terinzagelegging wordt het besluit definitief vastgesteld. Maar wat nu als na de terinzagelegging blijkt dat de aanvraag aanvulling of wijziging behoeft? Een dergelijke situatie is aan de orde in een uitspraak van 21 augustus 2013 (ECLI:NL:RVS:2013:793). Hoewel de uitspraak is gewezen voor inwerkingtreding van de Wabo is deze uitspraak onverkort relevant in het kader van de Wabo.
In de desbetreffende zaak is op 30 september 2010 een revisievergunning aangevraagd voor een melkveehouderij met mestvergistingsinstallatie. Het ontwerpbesluit lag terinzage vanaf 28 april 2011. Naar aanleiding van de ingediende zienswijzen is een akoestisch rapport opgesteld dat op 31 januari 2012 aan de stukken is toegevoegd. In beroep betoogt de appellant dat het ontwerpbesluit opnieuw terinzage moest worden gelegd, omdat het akoestisch rapport aan de stukken was toegevoegd. Volgens het bevoegd gezag is het akoestisch rapport slechts een nadere onderbouwing van de aanvraag, zodat een tweede terinzagelegging niet nodig was.
In de praktijk gebeurt het vaker dat na de ter inzage legging aan de aanvraag nadere stukken worden toegevoegd of dat een aanvraag wordt aangevuld of gewijzigd. De vraag is dan of dat kan zonder het ontwerpbesluit opnieuw ter inzage te leggen. Conform vaste jurisprudentie overweegt de Afdeling in de zaak van 21 augustus 2013 dat de vergunningaanvraag na de terinzagelegging niet meer mag worden gewijzigd of aangevuld zonder opnieuw ter inzage te leggen, tenzij derden daardoor niet worden benadeeld (zie o.a. ABRvS 20 augustus 2008, ECLI:NL:RVS:2008:BE8876).
Volgens de Afdeling zijn in dit geval derden benadeeld door de aanvulling van de aanvraag. In het belang van een zorgvuldige besluitvorming had het bevoegd gezag daarom een tweede ontwerpbesluit terinzage moeten leggen. Door dit niet te doen is de revisievergunning in strijd met artikel 3:2 van de Awb verleend. Volgens de Afdeling zijn derden benadeeld omdat het akoestisch rapport op een aantal punten afwijkt van de op 30 september 2010 ingediende aanvraag. Zo wordt in het akoestisch rapport van andere werktijden uitgegaan dan in de aanvraag d.d. 30 september 2010 en worden in het geluidsrapport activiteiten genoemd die niet waren aangevraagd.

Als het rapport niet zou afwijken van de aanvraag, zouden derden dan niet zijn benadeeld? Ik denk inderdaad dat derden dan niet zijn benadeeld zodat er geen nieuwe terinzagelegging zou hoeven plaatsvinden. Ter illustratie wijs ik in dit verband op een uitspraak van de Afdeling van 14 juli 2010 waarin ook een aanvraag wordt aangevuld met een geluidrapport (ECLI:NL:RVS:2010:BN1131). Het geluidrapport behelst naar het oordeel van de Afdeling geen wijziging, maar een nadere concretisering van de aangevraagde bedrijfsvoering van de inrichting. Daarnaast bevat het geluidrapport een nadere onderbouwing van de vergunbaarheid van de inrichting. Mede in aanmerking genomen dat deze nadere onderbouwing van de vergunbaarheid ook had kunnen plaatsvinden zonder toevoeging van het rapport aan de aanvraag, bestaat er volgens de Afdeling geen aanleiding voor het oordeel dat derden door deze toevoeging na de terinzagelegging van het ontwerpbesluit zijn benadeeld (zie eveneens ABRvS 2 juni 2012, ECLI:NL:RVS:2010:BM6433). Ik ben me er van bewust dat er naast deze twee situaties – andere activiteiten vragen en een nadere onderbouwing – uiteraard andere situaties bestaan waarbij het niet zo gemakkelijk is om te bepalen of een tweede terinzagelegging nodig is. In elk geval bieden de uitspraken handvatten voor die beoordeling. Als er twijfel bestaat, verdient het aanbeveling om – voor zover dat mogelijk is – voor een tweede terinzagelegging te kiezen. Hoewel dit op het eerste gezicht tot ‘tijdverlies’ leidt, heeft vernietiging van het besluit veelal meer vertraging tot gevolg.

De uitspraak van 21 augustus 2013 is niet alleen relevant voor situaties waarin de vraag aan de orde is of een aanvraag mag worden aangevuld na de terinzagelegging zonder het ontwerpbesluit opnieuw ter inzage te leggen. De uitspraak is naar mijn mening ook relevant voor de situaties waarin een aanvraag vergezeld gaat van een of meer rapporten. De aanvrager moet dan goed nagaan of de rapporten niet afwijken van hetgeen is aangevraagd.