De Wet terugvordering staatssteun is op 1 juli 2018 in werking getreden. De wet bevat een specifieke wettelijke grondslag en duidelijke regels voor de terugvordering van staatssteun. Hierna zal worden besproken wanneer de wet van toepassing is (en wanneer niet) en wat terugvordering precies inhoudt.
Wanneer is de wet van toepassing?
De wet ziet op staatssteun die:
- door een bestuursorgaan;
- anders dan bij overeenkomst (bijv. door middel van een subsidie of een beschikking) is verleend; en
- waarvan de Europese Commissie heeft beslist dat die ten onrechte is verleend; of
- waarvan het bestuursorgaan zelf (achteraf) constateert dat de steun ten onrechte niet bij de Europese Commissie is aangemeld.
Als onrechtmatige staatssteun bij overeenkomst is verleend, is de wet niet van toepassing. Terugvordering gaat dan via het civiele recht op basis van ‘onverschuldigde betaling’:
- Dit kan bijvoorbeeld door de zaak voor te leggen aan de rechter en het teveel betaalde bedrag terug te vorderen;
- Dit kan ook door het treffen van een schikking, waarbij de overeenkomst dusdanig wordt aangepast dat niet langer sprake is van onrechtmatige staatssteun en het te veel betaalde bedrag wordt terugbetaald.
Wel verlangt de Wet terugvordering staatssteun dat ook bij steun die bij overeenkomst is verleend, rente moet worden betaald.
De wet is verder niet van toepassing indien steun is verleend door een niet-bestuursorgaan, zoals een overheidsbedrijf. In de meeste gevallen zal staatssteun overigens door een bestuursorgaan worden verstrekt.
Wat houdt terugvordering in?
- Bij terugvordering neemt het bestuursorgaan een betalingsbeschikking.
- Als niet betaald wordt, kan het bestuursorgaan invorderen bij dwangbevel. Bij niet-betaling hoeft het bestuursorgaan dus niet naar de rechter.
- Indien er een Commissiebesluit is dat luidt dat steun teruggevorderd dient te worden is er een verplichting om de steun én de rente over de steun terug te vorderen.
- Indien er geen Commissiebesluit is, maar het bestuursorgaan komt er na eigen onderzoek achter dat sprake is van onrechtmatige staatssteun is er eveneens een verplichting om de steun én de rente over de steun terug te vorderen.