Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες.
Ι. Εισαγωγή Η σχετική νομοθεσία που ρυθμίζει τις περιπτώσεις κάτω από τις οποίες ένας εργοδοτούμενος μπορεί να κηρυχθεί ως πλεονάζων είναι ο Περί Τερματισμού της Απασχολήσεως Νόμος, αρ. 24/1967 όπως έχει τροποποιηθεί, (ο «Νόμος»), και συγκεκριμένα το άρθρο 18 του Νόμου1 . Στη δημοσίευση αυτή περιοριζόμαστε στη περίπτωση που ο πλεονασμός θα γίνει ως αποτέλεσμα του περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως, ως προβλέπεται στο άρθρο 18 (γ) (vii) του Νόμου, ήτοι: «Διά τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, εργοδοτούμενος είναι πλεονάζων όταν η απασχόλησις του ετερματίσθη……….(γ) ένεκα οιουδήποτε των ακολούθων άλλων λόγων σχετιζομένων προς την λειτουργίαν της επιχειρήσεως: .....(vii) περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως». ΙΙ. Ερμηνεία Για την ορθή ερμηνεία και κατανόηση της διάταξης αυτής, άρθρο 18 (γ) (vii) του Νόμου, θα πρέπει να προσδιοριστεί η έννοια «όγκος της εργασίας ή της επιχειρήσεως» σε αντιδιαστολή με την έννοια «κύκλος εργασιών» της επιχείρησης καθότι παρατηρείται μεγάλη σύγχυση στις δύο έννοιες και λανθασμένη εφαρμογή αυτών στα πλαίσια του Νόμου. ΙΙ.Α. Η έννοια του «όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως» Στην υπόθεση, Α. Ιάσωνος Λτδ v. Χαράλαμπου Χρίστου και άλλου2 λέχθηκαν τα ακόλουθα: 1 Πότε εργοδοτούμενος είναι πλεονάζων 18. Διά τους σκοπούς του παρόντος Νόμου, εργοδοτούμενος είναι πλεονάζων όταν η απασχόλησις του ετερματίσθη-(α) διότι ο εργοδότης έπαυσεν ή προτίθεται να παύση να διεξάγη την επιχείρησιν εν τη οποία ο εργοδοτούμενος απησχολείτο· ή (β) διότι ο εργοδότης έπαυσεν ή προτίθεται να παύση να διεξάγη επιχείρησιν εις τον τόπον όπου ο εργοδοτούμενος απησχολείτο:Νοείται ότι το Δικαστήριον Εργατικών Διαφορών δυνατόν να αποφασίση ότι αλλαγή του τόπου απασχολήσεως δεν προκαλεί πλεονασμόν όταν, κατά την γνώμην του Δικαστηρίου Εργατικών Διαφορών, είναι λογικόν ως προς τον εργοδοτούμενον ο οποίος διεκδικεί πληρωμήν λόγω πλεονασμού να αναμένηται όπως ο εργοδοτούμενος ούτος συνέχιση την απασχόλησιν του εις τον νέον τόπον απασχολήσεως· ή (γ) ένεκα οιουδήποτε των ακολούθων άλλων λόγων σχετιζομένων προς την λειτουργίαν της επιχειρήσεως: (i) εκσυγχρονισμού, μηχανοποιήσεως ή οιασδήποτε άλλης αλλαγής εις τας μεθόδους παραγωγής ή οργανώσεως η οποία ελαττώνει τον αριθμόν των αναγκαιούντων εργοδοτουμένων· (ii) αλλαγών εις τα προϊόντα ή εις τας μεθόδους παραγωγής ή εις τας αναγκαιούσας ειδικότητας των εργοδοτουμένων· (iii)καταργήσεως τμημάτων·(iv) δυσκολιών εις την τοποθέτησιν προϊόντων εις την αγοράν ή πιστωτικών δυσκολιών· (ν) ελλείψεως παραγγελιών ή πρώτων υλών· (vi) σπάνεως μέσων παραγωγής· και (vii) περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. 2 Α. Ιάσωνος Λτδ v. Χαράλαμπου Χρίστου και άλλου (1994) 1 ΑΑΔ 703. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 3 «Ο όγκος εργασίας προσδιορίζεται με βάση σταθερό παρονομαστή που αντανακλά τον όγκο της εργασίας του εργοδότη στο πλαίσιο του συνήθους κύκλου της επιχειρηματικής του δραστηριότητας και αυτή είναι η σημασία που ενέχει ο όρος "όγκος εργασίας" στο πλαίσιο του Άρθρου 18(γ)(vii) του Ν. 24/67 (όπως έχει τροποποιηθεί)». Στην υπόθεση, Κώστας Τρύφωνος v. Takis Vashiotis ltd3 λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Ο όγκος εργασίας (που δεν ορίζεται στο Νόμο και δεν επιδιώκουμε να ορίσουμε αποκλειστικά), επίσης είναι συνάρτηση πολλών παραμέτρων, η αξία των διεξαχθεισών εργασιών ασφαλώς συνιστά ορθή, αν όχι την ορθότερη, ένδειξη τούτου». Ο όγκος εργασιών μιας επιχείρησης, στα πλαίσια του άρθρου 18(γ)(vii) του Περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμου, N. 24/67, ως έχει τροποποιηθεί, είναι συνεπώς το σύνολο των δουλειών που εκτελεί μια επιχείρηση, σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο στο πλαίσιο του συνήθους κύκλου της επιχειρηματικής της δραστηριότητας που έχουν συγκεκριμένη χρηματική αξία. Ως εκ των ανωτέρω, η έννοια του «περιορισμού του όγκου της εργασίας» της επιχείρησης, αναφέρεται στο σύνολο των δουλειών μιας επιχείρησης οι οποίες δουλειές, έχουν περιοριστεί/μειωθεί, σε σχέση με προηγούμενη περίοδο, λόγω μειωμένων παραγγελιών και/ή μειωμένων αναθέσεων εργασιών εκ μέρους των πελατών της επιχείρησης. Διευκρινίζεται ότι ο «περιορισμός του όγκου της εργασίας» αναφέρεται στην επιχείρηση και όχι στην εργασία του εργοδοτούμενου ως ρητά προβλέπει και το άρθρο 18 του Νόμου, «…… εργοδοτούμενος είναι πλεονάζων όταν η απασχόλησις του ετερματίσθη –…….(γ) ένεκα οιουδήποτε των ακολούθων άλλων λόγων σχετιζομένων προς την λειτουργίαν της επιχειρήσεως:….». Ο Νόμος αναφέρεται σε λόγους σχετιζόμενους με την λειτουργία της επιχείρησης όχι του εργοδοτούμενου. Ίδετε επίσης σχετική απόφαση για το θέμα ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΧΡΙΣΤΟΦΗ ν ΠΙΕΡΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ κ.α4 . όπου αναφέρονται τα ακόλουθα: “Η εισήγηση του κ. Χατζηνέστωρος ότι ο όρος «περιορισμός του όγκου της εργασίας» στο επίμαχο άρ. 18(γ)(νιι) αναφέρεται στον όγκο εργασίας του συγκεκριμένου εργοδοτούμενου δεν μας βρίσκει σύμφωνους. Όταν ο Νόμος αναφέρεται σε 3 Κώστας Τρύφωνος v. Takis Vashiotis ltd (1999) 1 ΑΑΔ 1953. 4 ΚΩΣΤΑΣ ΧΑΤΖΗΧΡΙΣΤΟΦΗ ν ΠΙΕΡΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ κ.α. (2002) 1 ΑΑΔ 873. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 4 «περιορισμό του όγκου της εργασίας» σαφώς εννοεί περιορισμό ή μείωση του όγκου της εργασίας του συγκεκριμένου εργοδότη. Αν πρόθεση του νομοθέτη ήταν η ερμηνεία που προτείνεται από τον ευπαίδευτο συνήγορο τότε το επίμαχο άρθρο θα έκαμνε ρητή αναφορά στον εργοδοτούμενο» Ο «περιορισμός του όγκου της επιχείρησης» σε αντιδιαστολή με τον περιορισμό του όγκου της εργασίας της επιχείρησης, συνδέεται πιο πολύ με τον περιορισμό των δραστηριοτήτων της ίδιας της επιχείρησης που λαμβάνει χώραν με δική της απόφαση, όπως π.χ., τον περιορισμό εισαγωγών, περιορισμό στην παραγωγή προϊόντων, περιορισμό στους κλάδους εργασίας, σε αντιδιαστολή με τον περιορισμό της πελατείας, των δουλειών που τις ανατίθενται από πελάτες, και καθορίζουν τον όγκο των εργασιών της επιχείρησης5 . ΙΙ.Β Η έννοια του «κύκλου εργασιών» Ο κύκλος εργασιών μιας επιχείρησης δεν πρέπει να συγχίζεται με τον όγκο εργασιών αυτής. Στον περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων Νόμο του 2014 (83(Ι)/2014, στο άρθρο 1 του Παραρτήματος ΙΙ, ο κύκλος εργασιών καθορίζεται ως ακολούθως: 1.-(α) Ο συνολικός κύκλος εργασιών που αναφέρεται στο εδάφιο (2) του άρθρου 3 περιλαμβάνει τα ποσά που απορρέουν από την πώληση προϊόντων και την παροχή υπηρεσιών από τις συμμετέχουσες επιχειρήσεις κατά τη διάρκεια του τελευταίου οικονομικού έτους και αντιστοιχούν στις συνήθεις δραστηριότητες τους, αφού αφαιρεθούν οι εκπτώσεις επί των πωλήσεων, ο φόρος προστιθέμενης αξίας και άλλοι φόροι που συνδέονται άμεσα με τον κύκλο εργασιών6 . Το τμήμα φορολογίας προσδιορίζει στην ιστοσελίδα του για σκοπούς ΦΠΑ, ως κύκλο εργασιών: «Το σύνολο της αξίας όλων των πωλήσεων αγαθών ή και παροχών υπηρεσιών, που πραγματοποιήσατε στην περίοδο για την οποία υποβάλλεται η Δήλωση7….». Στο Βικιλεξικό8 η έννοια του κύκλου εργασιών προσδιορίζεται ως ακολούθως: «Το σύνολο των καθαρών πωλήσεων ή/και τιμολογήσεων μιας επιχείρησης, ενός ελεύθερου επαγγελματία, ενός επιτηδευματία μη συμπεριλαμβανομένων των φόρων (πχ. ΦΠΑ) σε ορισμένο χρονικό διάστημα». 5 Ίδετε για το θέμα την σχετική ανάλυση στο βιβλίο, «Η εργατική προσφυγή», 2020, σελ. 181, Κώστας Δ. Καμένος. 6 Ο περί Ελέγχου των Συγκεντρώσεων Επιχειρήσεων Νόμος του 2014 (83(I)/2014), άρθρο 1 Παράρτημα ΙΙ. 7 https://www.mof.gov.cy 8https://el.wiktionary.org ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 5 Συνεπώς, ο κύκλος εργασιών μιας επιχείρησης συνιστά τη συνολική τιμή των αγαθών ή των υπηρεσιών που πωλήθηκαν σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο. Στην ουσία, αφορά τα συνολικά έσοδα (τζίρο), εισπράξεις, εισοδήματα, μιας επιχείρησης για συγκεκριμένη περίοδο από συγκεκριμένες πράξεις. Ο μειωμένος κύκλος εργασιών μιας επιχείρησης δεν αποτελεί από μόνος του λόγο πλεονασμού ως λανθασμένα πολλές φορές παρουσιάζεται σαν τέτοιος. Δεν προσδιορίζεται σαν τέτοια δυνατότητα στο άρθρο 18 του Νόμου, ούτε περιλαμβάνεται στις αναλυτικές περιπτώσεις του άρθρου 18 που δίνουν την δυνατότητα απολύσεων λόγω πλεονασμού. Μπορεί όμως να αποτελεί στοιχείο προσδιορισμού μειωμένου όγκου εργασιών της επιχείρησης9 σαν επακόλουθο μειωμένων εισπράξεων. Δηλαδή, οι μειωμένες εισπράξεις συνηγορούν υπέρ της θέσης ότι ο όγκος εργασίας μειώθηκε χωρίς κάτι τέτοιο να είναι απόλυτο. Μπορεί να έχουμε ψηλά εισοδήματα, δηλαδή αυξημένο κύκλο εργασιών σε σχέση με συγκεκριμένη περίοδο αλλά μειωμένο όγκο εργασιών και αντίστροφα, χαμηλά εισοδήματα και αυξημένο όγκο εργασιών. Η τιμολογιακή πολιτική κάθε επιχείρησης επηρεάζει τον κύκλο εργασιών. ΙΙΙ. Σύγκριση εννοιών, «Κύκλου Εργασιών» - «Όγκου Εργασιών» Επιχείρηση: Πωλητής ποδηλάτων α) Η συγκεκριμένη επιχείρηση για τον μήνα Οκτώβριο 2021 πώλησε 100 ποδήλατα @ €100 το ένα. Σύνολο εισπράξεων, €10.000. €10.000 είναι ο κύκλος των εργασιών της επιχείρησης για τον μήνα Οκτώβριο 2021. Η πώληση 100 ποδηλάτων είναι ο όγκος των εργασιών της επιχείρησης για το μήνα Οκτώβριο 2021. β) Τον επόμενο μήνα, Νοέμβριο 2021, πώλησε 80 ποδήλατα @ €100 το ένα. Σύνολο εισπράξεων, €8.000. €8.000 είναι ο κύκλος εργασιών για το μήνα Νοέμβριο 2021. Η πώληση 80 ποδηλάτων είναι ο όγκος των εργασιών για το μήνα. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 20% μείωση του κύκλου εργασιών από τον προηγούμενο μήνα. 9 Κώστας Τρύφωνος v. Takis Vashiotis ltd (1999) 1 ΑΑΔ 1953 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 6 Έχουμε επίσης 20% μείωση του όγκου εργασιών. Η μείωση του κύκλου εργασιών σε αυτή την περίπτωση, συμβαδίζει με την μείωση του όγκου εργασιών. {Εάν τον συγκεκριμένο μήνα, Νοέμβριο 2021, η επιχείρηση πωλούσε 120 ποδήλατα @ €100 το ένα, θα είχαμε σύνολο εισπράξεων €12.000. €12.000 θα ήταν ο κύκλος εργασιών για το μήνα Νοέμβριο 2021. Η πώληση 120 ποδηλάτων θα ήταν ο όγκος των εργασιών για το μήνα. Σε αυτή την περίπτωση θα είχαμε 20% αύξηση του κύκλου εργασιών από τον προηγούμενο μήνα. Επίσης θα είχαμε 20% αύξηση του όγκου εργασιών. Η αύξηση του κύκλου εργασιών σε αυτή την περίπτωση θα συμβάδιζε με την αύξηση του όγκου εργασιών}. γ) Τον ακολούθως επόμενο μήνα, Δεκέμβριο 2021, πώλησε 70 ποδήλατα @ €130 το ένα. Σύνολο εισπράξεων, €9.100. €9.100 είναι ο κύκλος εργασιών του για τον μήνα Δεκέμβριο 2021. Η πώληση των 70 ποδηλάτων είναι ο όγκος των εργασιών του για το μήνα. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 13.75% αύξηση του κύκλου εργασιών από τον προηγούμενο μήνα. Έχουμε όμως 12.5% μείωση του όγκου εργασιών. Εδώ ενώ έχουμε αύξηση του κύκλου εργασιών την ίδια στιγμή έχουμε μείωση του όγκου εργασιών. Η αύξηση στην τιμή του προϊόντος επέφερε αύξηση στον κύκλο εργασιών αλλά είχαμε μείωση στον όγκο εργασιών λόγω μειωμένων πωλήσεων. δ) Τον ακολούθως επόμενο μήνα, Ιανουάριο 2022, πώλησε 80 ποδήλατα @ €80 το ένα. Σύνολο εισπράξεων, €6.400. €6.400 είναι ο κύκλος εργασιών του για τον μήνα Ιανουάριο 2022. Η πώληση των 80 ποδηλάτων είναι ο όγκος των εργασιών του για το μήνα. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε 29,67% μείωση του κύκλου εργασιών από τον προηγούμενο μήνα. Έχουμε όμως 14,28% αύξηση του όγκου εργασιών. Εδώ ενώ έχουμε μείωση του κύκλου εργασιών την ίδια στιγμή έχουμε αύξηση του όγκου εργασιών. Η μείωση στην τιμή του προϊόντος επέφερε μείωση στον κύκλο εργασιών αλλά αύξηση στον όγκο εργασιών. Αξίζει να σημειωθεί όμως, ότι ανεξάρτητα από την ανωτέρω επεξήγηση των εννοιών του κύκλου και όγκου εργασιών και τα παραδείγματα που έχουμε παραθέσει για κατανόηση της διαφοράς μεταξύ τους, συνήθως όταν έχουμε αύξηση στον κύκλο εργασιών έχουμε και αύξηση στον όγκο εργασιών και αντίστροφα, δηλαδή εάν έχουμε μείωση στον κύκλο εργασιών έχουμε και μείωση στον όγκο εργασιών, παραδείγματα (β) ανωτέρω, για αυτό η παράμετρος του κύκλου εργασιών εξετάζεται πολύ προσεκτικά για προσδιορισμό των μετακινήσεων στον όγκο εργασίας. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 7 Παραστατικά η κίνηση του όγκου εργασιών και κύκλου εργασιών στα ανωτέρω παραδείγματα έχει ως ακολούθως: Η ταυτόχρονη αντιπαραβολή του κύκλου εργασιών με τον όγκο εργασιών παραστατικά έχει ως ακολούθως. Παραστατικά φαίνεται ότι η αύξηση στον κύκλο εργασιών δεν συνεπάγεται και αυτόματη αύξηση στον όγκο εργασιών. Η διαφοροποιημένη τιμολογιακή πολιτική επιφέρει σκαμπανεβάσματα στις δύο παραμέτρους. 100 80 70 80 50 60 70 80 90 100 110 Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Γενάρης Ποδήλατα Μήνας Όγκος Εργασιών 10000 8000 9100 6400 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Γενάρης Ευρώ Μήνας Κύκλος Εργασιών ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 8 IV. Για πόσο χρόνο θα πρέπει να διαρκεί ο μειωμένος όγκος της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Με βάση τη νομολογία, χρειάζεται να διαπιστωθεί σημαντική και ουσιαστική μείωση του όγκου εργασιών της επιχείρησης κατά τα τελευταία χρόνια ή τουλάχιστον για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν την απόλυση, που να δικαιολογεί τις απολύσεις με βάση τον όρο αυτό. Η μείωση στον όγκο εργασιών πρέπει να διαρκεί για αρκετό χρονικό διάστημα πριν την απόλυση και να μην είναι περιστασιακή. Όπως έχει νομολογηθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο10 , «...εποχιακή ή περιοδική μείωση του όγκου της εργασίας η οποία αφήνει ανεπηρέαστο τον όγκο της εργασίας, επιμετρούμενο μέσα στο συνήθη κύκλο της εμπορικής δραστηριότητας του εργοδότη, δε συνιστά λόγο για τον τερματισμό της απασχόλησης λόγω πλεονασμού». 10 Α. Ιάσωνος Λτδ ν. Χαράλαμπου Χρίστου κ.ά. (1994) 1 ΑΑΔ 703. 100 80 70 80 10000 8000 9100 6400 0 2000 4000 6000 8000 10000 12000 0 20 40 60 80 100 120 Οκτώβριος Νοέμβριος Δεκέμβριος Γενάρης Ποδήλατα Ευρώ Μήνας Όγκος Εργασιών Κύκλος Εργασιών ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 9 Το Δικαστήριο, επί τη βάσει αντικειμενικών κριτηρίων που αφορούν κάθε επιχείρηση ξεχωριστά, θα πρέπει να διαπιστώσει την ύπαρξη μακρόχρονης και ουσιαστικής μείωσης του συνήθους όγκου εργασιών της επιχείρησης κατά τον ουσιώδη χρόνο σε τέτοιο βαθμό που θα μπορούσε να θεωρηθεί δικαιολογημένος ο τερματισμός της απασχόλησης λόγω πλεονασμού. V. Ποιου μεγέθους πρέπει να είναι η μείωση του όγκου της εργασίας κάθε χρόνο ώστε να επιφέρει πλεονασμό και κατ’ επέκταση νόμιμη απόλυση; Ο Νόμος δεν προσδιορίζει σε πιο ποσοστό ετήσια ή άλλως, πρέπει να είναι η μείωση του όγκου εργασίας σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ώστε να δικαιολογείται ο πλεονασμός. Το πραγματικό αυτό γεγονός θα εκτιμηθεί από το δικαστήριο ανάλογα με τα γεγονότα κάθε υπόθεσης. Αυτό που φαίνεται να δικαιολογεί πλήρως μια απόφαση για πλεονασμό είναι μια μακρόχρονη και ουσιαστική μείωση του όγκου εργασιών για χρόνια ή για μεγάλο χρονικό διάστημα, ανάλογα πάντοτε με τα δεδομένα κάθε επιχείρησης, που αφήνει τον εργοδοτούμενο χωρίς εργασία. Η έλλειψη εργασίας για τον πλεονάζοντα λόγω της μείωσης του όγκου εργασίας είναι το κρίσιμο στοιχείο που δικαιολογεί τον πλεονασμό. Πρέπει δηλαδή ο πλεονάζων να μένει χωρίς εργασία. Αυτή είναι η έννοια του πλεονασμού λόγω μείωσης του όγκου εργασιών. Στην ουσία έχουμε πλεονασμό εκεί που η επιχείρηση εργοδοτεί περισσότερους υπαλλήλους από ότι στην πραγματικότητα θέλει. Η ανωτέρω αρχή επιβεβαιώθηκε στην υπόθεση PHIVOS HADJISAVVA v. REDUNDANCY FUND11 όπου λέχθηκαν τα ακόλουθα: We would like to conclude by saying that the trial Court did not misapply the law to the facts which it had accepted. The statement by the Court that, «redundancy exists when a business employs more employees than necessary», on which counsel for appellant relied to found his argument that the Court misconceived the law is, in our view, correct if not isolated from the general tenor of the Court's 11 PHIVOS HADJISAVVA v. REDUNDANCY FUND11(1989) 1 CLR 145 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 10 judgment and with reference to the factual situation in connection with which it was stated. Τα ανωτέρω επιβεβαιώνονται και από την εννοιολογική ερμηνεία της λέξης, «ο πλεονάζων». Με βάση το βικιλεξικό12 , πλεονάζων είναι αυτός που δεν είναι πια απαραίτητος, που περισσεύει. Με βάση το λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Γ’ έκδοση, Γ. Μαπμπινιώτη, σελίδα 1422, ο πλεονάζων είναι αυτός που περισσεύει, που είναι περιττός. Εάν τα καθήκοντα της θέσης εκτελούνται από άλλο, τότε δεν έχουμε πλεονασμό αλλά παράνομη απόλυση13 . V.A Μαθηματική απεικόνιση του ισχυρισμού Για να δώσουμε μια μαθηματική απεικόνιση του ισχυρισμού, ότι έχουμε πλεονασμό εκεί που η επιχείρηση εργοδοτεί περισσότερους υπαλλήλους από ότι στην πραγματικότητα θέλει και ο πλεονάζων περισσεύει, δεν υπάρχει εργασία να εκτελέσει, παραθέτουμε το εξής παράδειγμα από την επιχείρηση πώλησης ποδηλάτων που αναφέραμε ανωτέρω. Το 2019 ο εν λόγω επιχειρηματίας πωλούσε 1000 ποδήλατα το χρόνο και για την διεκπεραίωση αυτού του όγκου της εργασίας είχε 5 πωλητές, δηλαδή η μέση δυνατότητα διεκπεραίωσης πωλήσεων κάθε πωλητή, ήταν 200 ποδήλατα τον χρόνο. Το 2020 πώλησε 900 ποδήλατα με τον ίδιο αριθμό πωλητών, 5. Το 2021 πώλησε 800 ποδήλατα και πάλι με τον ίδιο αριθμό πωλητών, 5. Είναι εμφανές ότι για 2 συνεχή χρόνια έχει μια μείωση του όγκου της εργασίας που ανάγεται στο 20% στο τέλος του 2021. Οι πωλήσεις 800 ποδηλάτων τον χρόνο μπορούν να διεκπεραιώνονται από 4 πωλητές @ 200 ποδήλατα ο κάθε ένας το χρόνο. Συνεπώς ο εν λόγω επιχειρηματίας μπορεί να ισχυριστεί ότι ο όγκος της εργασίας της επιχείρησης έχει μειωθεί κατά 20%, η εργασία πλέον γίνεται μόνο με 4 πωλητές, και συνεπώς ο 5ος πωλητής είναι χωρίς εργασία, περισσεύει και δικαιολογείται η απόλυσή του λόγω πλεονασμού. 12 https://el.wiktionary.org 13 S&G Colocassides Ltd v. Πολύβιος Λαζαρίδης κ.α. (1999) 1 Α.Α.Δ. 2181 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 11 Δηλαδή, 1000 ποδήλατα πωλήσεις το χρόνο 5 πωλητές στην επιχείρηση 800 ποδήλατα πωλήσεις το χρόνο 4 πωλητές χρειάζονται Συμπέρασμα 1 πωλητής πλεονάζων. Για το ποιον από τους 5 πωλητές θα απολύσει, αναμένεται ότι ο εργοδότης θα εφαρμόσει τις αρχές της καλής πίστης και θα εφαρμόσει την αρχή «ο πρώτος προσλαμβανόμενος φεύγει τελευταίος» 14 παρόλο που ο Νόμος δεν καθορίζει συγκεκριμένα κριτήρια. VI. Τι πειστικά στοιχεία και αποδείξεις θα πρέπει να προσκομίσει εργοδότης για να δικαιολογήσει τον πλεονασμό; Ο εργοδότης θα πρέπει να παρουσιάσει πειστικά στοιχεία και αποδείξεις που να δικαιολογούν τον πλεονασμό. Θα πρέπει να παρουσιάσει οικονομικά, λογιστικά και άλλα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο όγκος των εργασιών της επιχείρησης μειώθηκε σημαντικά έτσι που ο απολυθείς παρέμεινε χωρίς εργασία. Στην υπόθεση, Α/φοί Γαλαταριώτη Λτδ ν. Παρασκευής Γρηγορά κ.α15 λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Το κρίσιμο ερώτημα ήταν λοιπόν, κατά πόσο υπήρξε περιορισμός του όγκου εργασίας των εφεσειόντων. Το Δικαστήριο, αξιολογώντας το μαρτυρικό υλικό, κατέληξε στο συμπέρασμα πως δεν υπήρχαν ενώπιον του τέτοια στοιχεία, οικονομικά ή λογιστικά, που θα μπορούσαν όντως να τεκμηριώσουν τον ισχυρισμό για περιορισμό του όγκου των εργασιών της επιχείρησης των εφεσειόντων ή του τμήματος στο οποίο εργαζόταν η εφεσίβλητη. Και εφόσον δεν υπήρξε μαρτυρία που βάσιμα θα μπορούσε να τεκμηριώσει την ύπαρξη συγκεκριμένων οικονομικών περιστάσεων δεν παρίστατο ανάγκη εξέτασης κατά πόσο η απόλυση της εφεσίβλητης οφειλόταν αποκλειστικά ή κυρίως στις οικονομικές περιστάσεις των εφεσειόντων. Βλ. Murray v. Foyle Meats Ltd [1999] 3 All E.R. 769. Eκείνο που επηρέασε καθοριστικά την κρίση του Δικαστηρίου ήταν η διαπίστωση πως με βάση την αξιολογηθείσα ως αξιόπιστη μαρτυρία δεν υπήρχαν στοιχεία τα οποία να τεκμηριώνουν πειστικά τον περιορισμό του όγκου των εργασιών των εφεσειόντων. Με τη μαρτυρία των εφεσειόντων, 14 Το Εργατικό Δίκαιο της Κύπρου, Θεωρία και πράξη, Πολύβιου Γ. Πολυβίου, σελ. 340, . 15 Α/φοί Γαλαταριώτη Λτδ ν. Παρασκευής Γρηγορά κ.α. (2001) 1 Α.Α.Δ. 1985. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 12 αποκαλύφθηκε ότι η πραγματική τους πρόθεση ήταν η αντικατάσταση της εφεσίβλητης από τον υπάλληλο που προσλήφθηκε με προοπτική να αποκτήσει ο εν λόγω υπάλληλος την απαραίτητη πείρα για να πάρει τη θέση διευθυντή του τμήματος όταν ο κ. Χάλιος θα αφυπηρετούσε λόγω ορίου ηλικίας». Στην υπόθεση, Σωτήρη Α. Χρυσάνθου κ.ά. ν. 1. PETROS PITSILLIS (GLASS MARKET) LIMITED, 2. Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού16 , λέχθηκαν τα ακόλουθα: «Οι ισολογισμοί και άλλα λογιστικά στοιχεία που αφορούν τον κύκλο εργασιών του εργοδότη μπορεί να είναι σημαντικά στοιχεία προς απόδειξη τέτοιας μείωση του κύκλου εργασιών του ώστε να δικαιολογούν συμπέρασμα πλεονασμού, δεν είναι όμως τα μόνα και αποκλειστικά στοιχεία που να μπορούν να συνιστούν τέτοια μαρτυρία, ούτε περιορίζεται νομολογιακά το είδος της μαρτυρίας που ενδεχόμενα να τεκμηρίωνε πλεονασμό». Επομένως, ανάλογα με την επιχείρηση και τη μείωση στον όγκο εργασιών, ο εργοδότης θα πρέπει να είναι σε θέση να προσκομίσει πειστικά στοιχεία που επιβεβαιώνουν την μείωση του όγκου εργασιών. Σε τέτοιες περιπτώσεις οι ελεγμένοι λογαριασμοί, θα πρέπει να υποβάλλονται οπωσδήποτε και όπου είναι αναγκαίο βεβαιώσεις από τους ελεγκτές του εργοδότη να επιβεβαιώνουν αριθμητικά την μείωση του όγκου εργασιών. Η έλλειψη στοιχείων όσον αφορά την μείωση του όγκου εργασιών οδηγεί στην απόρριψη της αίτησης. Η παρουσίαση μόνο των ελεγμένων λογαριασμών ή λογιστικών στοιχείων που αφορούν μόνο τον κύκλο εργασιών χωρίς επιπρόσθετα αναλυτικά στοιχεία που να δείχνουν ποσοτική μείωση στις δουλειές, δεν σώζει την αίτηση17 . Για παράδειγμα, σε μια ξενοδοχειακή μονάδα ο όγκος εργασιών προσδιορίζεται, μεταξύ άλλων, με τις κρατήσεις δωματίων. Μειωμένες κρατήσεις θεωρήθηκαν ικανές να δικαιολογήσουν πλεονασμό. 18 Αυξημένες κρατήσεις δικαιολογούν απόρριψη της αίτησης19 . Σε μια εμπορική εταιρεία, μεταξύ άλλων, ο όγκος της εργασίας καθορίζεται με τον αριθμό παραγγελιών και πωλήσεων των προϊόντων της, σε ένα δικηγορικό γραφείο με τον αριθμό των αγωγών που καταχωρούνται και/ή με τον αριθμό νομικών συμβουλών που δίνονται και/ή με τον αριθμό των εταιρειών που εγγράφονται, και/ή άλλως ανάλογα με τις υπηρεσίες 16 Σωτήρη Α. Χρυσάνθου κ.ά ν. 1. PETROS PITSILLIS (GLASS MARKET) LIMITED, 2. Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού (2001) 1 Α.Α.Δ. 383. 17 ΠΟΛΛΥΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΛΤΔ ν. 1. ΜΙΧΑΛΗ ΚΟΝΝΑΦΗ 2.ΤΑΜΕΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΖΟΝΤΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ, Πολιτική Έφεση Αρ. 321/2012, ημερ. 25 Ιανουαρίου, 2018. 18 Valentine Estates Ltd v. Βασιλείου κ.α. Πολιτική Έφεση αρ. 238/2012 ημερ. 19/03/2019. 19 KALLINIKA DEVELOPING LIMITED ν. Γεωργίου κ.α. Πολιτική έφεση 383/2014 ημερ. 12 / 10/2021. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 13 που ένα τέτοιο γραφείο προσφέρει. Σε ένα λογιστικό γραφείο, μεταξύ άλλων, ο όγκος της εργασίας καθορίζεται με τον αριθμό των εταιρειών για τις οποίες ετοιμάζονται λογιστικά στοιχεία και ελεγμένοι λογαριασμοί. Τα ανωτέρω συνιστούν ποσοτικό αριθμό εργασιών που ανάλογα με την διακύμανση προσδιορίζεται η αύξηση ή μείωση στον όγκο εργασιών. Περιπτώσεις πλεονασμού, που εμπίπτουν στην υπό εξέταση κατηγορία πλεονασμού, άρθρο 18(γ)(νιι) και μπορούν να αποδείξουν σημαντική, ουσιώδη και μακρόχρονη, ποσοτική μείωση του όγκου εργασιών της επιχείρησης που αφήνουν τον εργοδοτούμενο χωρίς εργασία, υπό την επιφύλαξη πάντοτε ότι κάθε περίπτωση κρίνεται επί των δικών της πραγματικών γεγονότων, μπορούν κατά την άποψη μας να δικαιολογήσουν νόμιμη απόλυση λόγω πλεονασμού για περιορισμό του όγκου των εργασιών της επιχείρησης με βάση το εν λόγω άρθρο. VII. Πανδημία Κορονοϊού Η επέλευση της πανδημίας του κορονοϊού και τα διάφορα σχέδια που έχει προσφέρει η Κυβέρνηση προς τους εργοδότες, περιέπλεξαν το όλο σύστημα του πλεονασμού καθότι επιχειρήσεις που έλαβαν τα σχέδια και έτυχαν της σχετικής κυβερνητικής βοήθειας αδυνατούν, για συγκεκριμένη περίοδο, να στηριχθούν στη σχετική νομοθεσία για απολύσεις λόγω πλεονασμού. Τα εν λόγω σχέδια, την πολυπλοκότητα και τις αδυναμίες τους τα σχολιάσαμε σε άλλη δημοσίευσή μας με τίτλο «ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΜΕΡΙΚΗΣ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Δεύτερη Φάση, ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΣΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ, Διαθέσιμες επιλογές σ' αυτούς που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του ή δεν το επιλέγουν» βρίσκεται στην ιστοσελίδα μας20 και κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να αναφερθεί σε αυτό. Επιχειρήσεις που δεν εμποδίζονται από τις πρόνοιες των σχεδίων, γιατί δεν έχουν τύχει οιουδήποτε βοηθήματος μπορούν να ακολουθήσουν τις πρόνοιες της νομοθεσίας όπως τις αναλύσαμε. Επιχειρήσεις που έτυχαν των βοηθημάτων μπορούν να ακολουθήσουν τις πρόνοιες της νομοθεσίας αφού περάσουν τα χρονικά περιοριστικά διαστήματα των σχεδίων. 20 www.kinanis.com/publications δημοσιευθέν 14/05/2020 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 14 Η παρατεταμένη ύπαρξη του κορονοϊού ισχυροποιεί τον πλεονασμό γιατί επιβεβαιώνεται ξεκάθαρα πλέον ότι τυχόν μείωση του όγκου της εργασίας, δεν πρόκειται για παροδική κατάσταση. Για να έχει όμως σοβαρές πιθανότητες επιτυχίας μια τέτοια αίτηση θα πρέπει να υποβάλλεται με στοιχεία πριν την 16/03/2020 που ήταν το χρονικό ορόσημο έναρξης της πανδημίας για την Κύπρο. Περιπτώσεις πλεονασμού που θα στηριχθούν αποκλειστικά στα γεγονότα και στις επιπτώσεις του COVID - 19, μετά τις 16/03/2020, μπορεί να αποτύχουν γιατί θα βρεθούν αντιμέτωπες με το επιχείρημα της εποχιακής ή περιοδικής μείωσης του όγκου εργασίας. Για τον λόγο αυτό χρειάζεται σοβαρή αντιμετώπιση των γεγονότων κάθε περίπτωσης και κάθε εταιρεία να εκτιμήσει όλα τα ιδιαίτερά της γεγονότα με τους νομικούς της συμβούλους για αποφυγή δυσάρεστων καταστάσεων. VIII. Διαδικασία απόλυσης λόγω πλεονασμού Ο πλεονασμός εργοδοτουμένων περνά από τα πιο κάτω στάδια: 1. Απόφαση για πλεονασμό και τερματισμό της εργοδότησης. Ξεκαθαρίζεται ότι η απόφαση για τερματισμό της εργοδότησης λόγω πλεονασμού είναι δικαίωμα του εργοδότη και δεν είναι θέμα συμφωνίας με τον εργοδοτούμενο 21 . 2. Κοινοποίηση της απόφασης στον εργοδοτούμενο με σχετική επιστολή κοινοποιώντας την απόφαση και τους λόγους πλεονασμού. Θα πρέπει να δοθεί η προβλεπόμενη από το Νόμο προειδοποίηση. 3. Προειδοποίηση πλεονασμού στον υπουργό που υποβάλλει ο εργοδότης – Έντυπο Υ.Κ.Α. 608, Επισυνάπτεται ως Παράρτημα Α. 4. Αίτηση για πληρωμή λόγω πλεονασμού που υποβάλλει ο εργοδοτούμενος – Έντυπο Υ.Κ.Α 600 - Επισυνάπτεται ως Παράρτημα Β. 5. Συμπλήρωση ερωτηματολογίου από εργοδότη – Παράρτημα Γ. 21 Τρύφωνας Χαραλάμπους ν. Γενικός Εισαγγελέας(2004) 1 (Α) Α.Α.Δ.90 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 15 Είναι γεγονός ότι πολλές αιτήσεις που καταχωρούνται στο Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού για πληρωμή λόγω πλεονασμού απορρίπτονται. Γιατί όμως συμβαίνει κάτι τέτοιο; Γενικά οι εργοδότες, σε πολλές περιπτώσεις, αντιμετωπίζουν πολύ επιπόλαια το θέμα θεωρώντας ότι είναι αναφαίρετο δικαίωμά τους, το οποίο το Ταμείο Πλεονάζοντος Προσωπικού θα πρέπει να ικανοποιήσει. Η αίτηση χρειάζεται μεγάλη προσοχή και μελέτη και να δοθούν τα σωστά στοιχεία με το σωστό τρόπο. Παρόλο που η απόλυση μπορεί να δικαιολογείται, λόγω πρόχειρης αντιμετώπισης πολλές φορές απορρίπτεται. IX. Σημεία στα οποία οι εργοδότες θα πρέπει να δίδουν ιδιαίτερη προσοχή 1. Η επιστολή τερματισμού της απασχόλησης λόγω πλεονασμού πρέπει να συντάσσεται με μεγάλη προσοχή. Θα πρέπει ο εργοδότης να αποκαλύψει στην εν λόγω επιστολή τα γεγονότα εκείνα που στοιχειοθετούν τον πλεονασμό. Δεν είναι απαραίτητη η αναφορά στην νομοθεσία. Η επιστολή όμως είναι σημαντική και η παράθεση σχετικών γεγονότων πλεονασμού επιβάλλει όπως τα ίδια γεγονότα θα αναφέρονται στις σχετικές παραγράφους των Παραρτημάτων Α, Β και Γ. Η ίδια ερώτηση όσον αφορά τους λόγους πλεονασμού, απαντάται και στα 3 έντυπα στα οποία οι απαντήσεις πρέπει να συμφωνούν ως προς τα γεγονότα. Οτιδήποτε λέχθηκε στην αρχική επιστολή τερματισμού θα πρέπει να επαναλαμβάνεται στα Παραρτήματα χωρίς παρέκκλιση. Πολλές φορές παρατηρείται ανομοιομορφία. Για το θέμα της επιστολής και το τρόπο σύνταξης της, ίδετε την απόφαση, PREMIER SHUKUROGLOU CYPRUS LTD v. ΑΔΑΜΟΥ22 όπου αναφέρθηκαν τα ακόλουθα: «Υπενθυμίζεται ότι η εφεσείουσα, στην επιστολή της προς τον εφεσίβλητο, τον πληροφορούσε ότι η απόλυσή του οφειλόταν στην κατάργηση της θέσης του ως γενικός εργάτης, εξαιτίας «της αναδιοργάνωσης/αναδιάρθρωσης» του εργοστασίου της στα Λατσιά, που διενεργείτο τον Αύγουστο και Σεπτέμβριο του 2010. Παρατηρείται, συναφώς, ότι ο εργοδότης δεν έχει υποχρέωση να προσδιορίσει, επ' ακριβώς, στην επιστολή απόλυσης προς τον εργοδοτούμενό του το λόγο προς τούτο, όπως αυτός προβλέπεται στο άρθρο 18 του Νόμου. Ο λόγος απόλυσης, όμως, πρέπει να είναι δυνατό να προσδιοριστεί από τα γεγονότα τα οποία ο εργοδότης επικαλείται στην εν 22 Premier Shukuroglou Cyprus Ltd v Αδάμου, Πολιτική Έφεση αρ. 210/2013, ημερ. 29/11/2021 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 16 λόγω επιστολή του. Αν δε η περίπτωση προχωρήσει δικαστικά, τα ίδια γεγονότα πρέπει να τα επικαλεστεί και στο δικόγραφό του και, στη συνέχεια, να τα αποδείξει κατά τη δίκη. Τούτο, προκειμένου να αποδείξει, προς ικανοποίηση του δικαστηρίου, ότι η απόλυση του εργοδοτουμένου οφείλεται σε πλεονασμό, (βλ. Φ. Φωτιάδης Ζυθοβιομ. Λτδ ν. Αντωνιάδη κ.ά. (2002) 1 Α.Α.Δ. 1490, στη σελίδα 1495)». 2. Στη ερώτηση 11 του Παραρτήματος Γ θα πρέπει να δίδεται μεγάλη προσοχή και να επισυνάπτονται όλα τα σχετικά τεκμήρια και αποδεικτικά στοιχεία με μεγάλη λεπτομέρεια. Ο χώρος που παρέχεται δεν είναι ικανοποιητικός και θα πρέπει να επισυνάπτονται επιπρόσθετες σελίδες ώστε να εξηγείται ο πλεονασμός αναλυτικά. 3. Στην διευκρίνηση υπ’ αριθμό 11 του Παραρτήματος Γ αναφέρονται τα ακόλουθα: «12. Αν ο λόγος τερματισμού οφείλεται: • Σε μείωση του κύκλου εργασιών, να επισυναφθούν οι λογαριασμοί κερδοζημιών από τους εξελεγμένους λογαριασμούς της εταιρείας σας για τα τέσσερα (4) έτη πριν τον τερματισμό της απασχόλησης του αιτητή. Αν δεν υπάρχουν εξελεγμένοι λογαριασμοί για οποιοδήποτε έτος να επισυναφθεί σχετική βεβαίωση του κύκλου εργασιών από τους λογιστές/ελεγκτές σας». Η σημείωση αυτή είναι παραπλανητική και αντίθετη με το Νόμο. Δεν υπάρχει στη νομοθεσία λόγος πλεονασμού που οφείλεται στην μείωση του κύκλου εργασιών της επιχείρησης αλλά στην μείωση του όγκου των εργασιών αυτής όπως αναλυτικά το εξηγήσαμε. Βασιζόμενοι σε αυτή τη σημείωση εργοδότες παρουσιάζουν μόνο στοιχεία μείωσης του κύκλου εργασιών χωρίς την δέουσα λεπτομερή αναφορά στην μείωση του όγκου των εργασιών με σαφή δυσμενή αποτελέσματα. 4. Για να αποφασίσει ένας εργοδότης να προχωρήσει σε πλεονασμό θα πρέπει να μπορεί να αποδείξει ότι ο συγκεκριμένος εργοδοτούμενος λόγω της μακρόχρονης μη προσωρινής μείωσης του όγκου εργασιών της επιχείρησης έμεινε χωρίς εργασία, περισσεύει. Θα πρέπει να έχει διαθέσιμα συγκεκριμένα στοιχεία που να ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 17 προσδιορίζουν την μείωση του όγκου εργασιών και να τα παρουσιάσει διαφορετικά η αίτηση θα αντιμετωπίσει την απόρριψη. X. Τελικό Συμπέρασμα Η απόλυση εργοδοτουμένων λόγω περιορισμού στον όγκο εργασίας ή της επιχείρησης είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και ειδική τεχνική κατάρτιση. Για αυτό συστήνεται, οι επιχειρήσεις πριν προβαίνουν σε τέτοια μέτρα να έχουν τη σύμφωνη γνώμη και καθοδήγηση του νομικού τους συμβούλου. XI. Πως μπορεί το γραφείο μας να βοηθήσει Το γραφείο μας διαθέτει τμήμα εργασιακών σχέσεων και έχει την τεχνογνωσία να συμβουλεύσει κάθε επηρεαζόμενη επιχείρηση σε θέματα πλεονασμού ώστε να γίνει η σωστή διαχείριση και εκτέλεση τέτοιων αποφάσεων προς αποφυγή δυσάρεστων συνεπειών. XII. ΕΠΙΦΥΛΑΞΗ Αυτή η έκδοση έχει προετοιμαστεί ως γενικός οδηγός και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς. Δεν είναι υποκατάστατο επαγγελματικής συμβουλής. Δεν πρέπει να βασίζεστε σε αυτή χωρίς να λάβετε ανεξάρτητη επαγγελματική συμβουλή βάση των συγκεκριμένων γεγονότων της δικής σας υπόθεσης. Καμία ευθύνη δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από τους συγγραφείς ή τους εκδότες για οποιαδήποτε απώλεια προκληθεί ή ενεργώντας βάση αυτής της δημοσίευσης. Φεβρουάριος 2022 Συντάκτης Χρίστος Κινάνης – LLM (Cantab.) Δικηγόρος Διευθύνων Συνέταιρος - Kinanis LLC [email protected] ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 18 OUR FIRM We are a Law Firm with offices in Cyprus and Malta and a representative office in Shanghai China comprising of more than 50 lawyers, accountants and other professionals who advise, international and local clients. The Firm has been offering legal and consulting services since 1983 evolving from a traditional law firm to an innovative cutting-edge multidisciplinary law firm combining exceptional expertise in law, tax, vat and accounting. From its establishment the Firm’s focus has been heavily business oriented and always abreast with the latest global developments and innovations. Drawing from our pool of experienced professionals we provide our clients’ businesses full legal and accounting support on an everyday basis as well as customized solutions in today’s global financial and legal challenges. We consider ourselves as ‘traditional pioneers’ and our motto is to foresee and anticipate any issues that may potentially impact our clients’ business and to offer effective advice and solutions proactively. Kinanis LLC Lawyers’ Limited Company 12 Egypt Street, 1097, Nicosia P.O. Box 22303, 1520 Nicosia, Cyprus Tel: + 357 22 55 88 88 – Fax: + 357 22 66 25 00 E-mail: [email protected] – Web site: www.kinanis.com Kinanis Civil Partnership, Law Firm Kinanis Fiduciaries Limited Suite 20, The Penthouse, 4th Floor, Ewropa Business Centre, Dun Karm Street, Birkirkara, BKR 9034, Malta Tel: + 356 27 54 00 24, Fax: + 356 27 54 00 25 E-mail: [email protected] Website: www.kinanis.com Kinanis (China) Limited China Representative Office Unit 661, 6/F CIROS PLAZA, 388 Nanjing West Road, Huangpu District, Shanghai City, 200003, China Tel: + 86 18 410 072 690 E-mail: [email protected] Website: www.kinanis.com is the service mark through which Kinanis LLC of Cyprus, Kinanis Fiduciaries Limited of Malta, Kinanis, Civil Partnership, of Malta, Kinanis (China) Limited of Cyprus and their affiliated companies are conducting their business each of which is a separate legal entity. ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 19 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α οι εργοδότες. 20 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ 1465 ΛΕΥΚΩΣΙΑ Ο ΠΕΡΙ ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΥ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΕΩΣ ΝΟΜΟΣ 1967 - 2003 ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΥ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ (ΑΡΘΡΟ 21) 1. Ονοματεπώνυμο εργοδότη ............................................................................................................... Αρ. Μητρώου 2. Αριθμός πλεοναζόντων εργοδοτουμένων ................................................................................................................ 3. Επηρεαζόμενος κλάδος ή κλάδος επιχειρήσεως ...................................................................................................... 4. ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΗΡΕΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΟΥΜΕΝΩΝ (1) Αριθμός Ταυτότητας Ονοματεπώνυμο Εργοδοτουμένου Επαγγελματική Ειδικότητα Οικογενειακή Κατάσταση (2) Αριθμός Τέκνων 4. Λόγος πλεονασμού ………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… Σημείωση: Σύμφωνα με το άρθρο 22 της περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νομοθεσίας 24/1967-2003, εργοδότης ο οποίος απέλυσε εργοδοτούμενους ως πλεονάζοντες και μέσα σε οκτώ μήνες από την ημερομηνία πλεονασμού χρειάζεται να προσλάβει προσωπικό, ίδιας ή παρόμοιας ειδικότητας, δίνει προτεραιότητα πρόσληψης στους εργοδοτούμενους τους οποίους απέλυσε ως πλεονάζοντες, λαμβάνοντας, όμως, υπόψη τις ανάγκες λειτουργίας της επιχείρησής του. …………………………… ………………………………………………………………. Ημερομηνία Υπογραφή εργοδότη ……………………………………………………………………………………………………………………………………………... Διεύθυνση εργοδότη (1) Επισυνάψετε κατάλογο, αν ο χώρος δεν είναι αρκετός. (2) Αν είναι άγαμος ή έγγαμος. (Εντυπο Υ.Κ.Α. 608) - 1/2014 ΜΕΛΕΤΕΣ ΕΡΓΑΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΣ – ΑΡΘΡΟ 18 (Γ)(VΙΙ) Τερματισμός της εργοδότησης λόγω περιορισμού του όγκου της εργασίας ή της επιχειρήσεως. Γιατί η πλειοψηφία των αιτήσεων αποτυγχάνει; Τι πρέπει να προσέχουν οι εργοδότες. 21 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β 22 ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, ΠΡΟΝΟΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΑΣΦΑΛΙΣΕΩΝ 1465 ΛΕΥΚΩΣΙΑ Ο περί Τερματισμού Απασχολήσεως Νόμος 1967-2016 ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΠΛΗΡΩΜΗ ΛΟΓΩ ΠΛΕΟΝΑΣΜΟΥ ΠΡΟΣΟΧΗ: 1. Η αίτηση αυτή πρέπει να υποβληθεί σε διάστημα τριών μηνών από την ημερομηνία του τερματισμού της απασχόλησης. 2. Μαζί με την αίτηση να υποβληθούν: (α) Πιστοποιητικό γέννησης σε περίπτωση που ο αιτητής είναι άνω των 60 χρονών και (β) αποδεικτικό της υπηρεσίας του αιτητή στην Εθνική Φρουρά σε περίπτωση που η υπηρεσία του εμπίπτει μέσα στην περίοδο απασχόλησής του για την οποία απαιτεί πληρωμή λόγω πλεονασμού. 3. Κάθε πρόσωπο που προβαίνει σε ψευδείς δηλώσεις ή παραστάσεις με σκοπό την εξασφάλιση πληρωμής λόγω πλεονασμού είναι ένοχο αδικήματος για το οποίο ο Νόμος προβλέπει χρηματική ποινή μέχρι €768 ή φυλάκιση μέχρι έξι μήνες ή και τις δύο ποινές. ΜΕΡΟΣ Ι - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΙΤΗΤΗ Ονοματεπώνυμο:............................................................................................................................................................... Αριθμός Ταυτότητας:........................................................... Αριθμός Κοινωνικών Ασφαλίσεων:.................................... Αριθμός Εγγρ. Αλλοδ.: ......................................................... Αριθμός Διαβατηρίου:....................................................... Ημερομηνία γέννησης: ........................................................ Τηλέφωνο:........................................................................... Διεύθυνση: ......................................................................................................................................................Ταχ. Κώδ.: ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Η πληρωμή θα σας καταβληθεί στον τραπεζικό λογαριασμό που έχετε ήδη δηλώσει στις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων για να λάβετε άλλη παροχή/πληρωμή από το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, το Κεντρικό Ταμείο Αδειών ή/και το Ταμείο για Πλεονάζον Προσωπικό. Παρακαλώ όπως συμπληρώσετε τα πιο κάτω μόνο εάν ο τραπεζικός λογαριασμός που δηλώσατε έχει αλλάξει. Όνομα Τραπεζικού Ιδρύματος:.................................................................................................................................................................... Αρ. Υποκαταστήματος Τράπεζας:............................................................................................................................................................... ΙΒΑΝ (Τραπεζικός Λογαριασμός): ............................................................................................................................................................... BIC (Κωδικός Swift Τράπεζας): ................................................................................................................................................................... Διεύθυνση Τραπεζικού Ιδρύματος: ............................................................................................................................................................. Πρωτότυπη βεβαίωση από το Τραπεζικό Ίδρυμα, όπου να παρουσιάζεται ο δικαιούχος και ο διεθνής αριθμός λογαριασμού (ΙΒΑΝ) ΜΕΡΟΣ ΙΙ - ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΟΥ ΑΙΤΗΤΗ ΜΕ ΤΟΝ ΕΡΓΟΔΟΤΗ Ο ΟΠΟΙΟΣ ΤΟΝ ΑΠΕΛΥΣΕ Όνομα Εργοδότη:..................................................................................................Αρ. Μητρώου Εργοδότη: ............................................. Διεύθυνση: Τηλ.: ....................................................................................................................................................... Επάγγελμα με τον πιο πάνω εργοδότη:....................................................................................................................................................... Αν ο εργοδότης σας είναι εταιρεία, παρακαλώ δηλώστε αν ήσαστε ή εξακολουθείτε να είστε μέτοχος (ΝΑΙ/ΟΧΙ). Περίοδος απασχόλησης με τον πιο πάνω εργοδότη: από:........................................................ μέχρι: ....................................................... 23 Αν υπήρξαν διακοπές στην απασχόλησή σας κατά την πιο πάνω περίοδο δώστε τους λόγους και την περίοδο διακοπής: Περίοδος: .....................................................................Λόγος: .............................................................................................. Περίοδος: .....................................................................Λόγος: .............................................................................................. Περίοδος: .....................................................................Λόγος: .............................................................................................. Ώρες απασχόλησης εβδομαδιαία: ......................................................................................................................................... Ημερομηνία τερματισμού απασχόλησης: .............................................................................................................................. Ποιές οι ακαθάριστες απολαβές σας κατά το μήνα/την εβδομάδα που τερματίστηκαν οι υπηρεσίες σας: € ....................... Δικαιούστε σε 13ο/14ο μισθό, 53η/54η/55η/56η εβδομάδα, κλπ: (ΝΑΙ ή ΟΧΙ) Αν «ΝΑΙ» δηλώστε τι δικαιούστε: ..................................................................................................................................... Περίοδος προειδοποίησης που σας δόθηκε από τον εργοδότη σας από:..............................................μέχρι:....................... Αν δεν έχετε εργαστεί την περίοδο προειδοποίησης και έχετε πάρει πληρωμή αντί προειδοποίησης δηλώστε το ποσό €: . ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ - ΛΟΓΟΙ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ποιους λόγους σας έχει δώσει ο εργοδότης σας για την απόλυσή σας:................................................................................ ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. Σας έχει προσφερθεί από τον εργοδότη σχέδιο πρόωρης αφυπηρέτησης ή σχέδιο εθελούσιας αποχώρησης; ΝΑΙ/ΟΧΙ Αν «ΝΑΙ» αναφέρετε: α) το είδος του σχεδίου που προσφέρθηκε:.............................................................................. β) Ύψος αποζημίωσης: €:.............................. Συμφωνείτε με τους λόγους της απόλυσης που σας έδωσε ο εργοδότης σας; ΝΑΙ/ΟΧΙ Αν «ΟΧΙ» δώστε λεπτομέρειες:.................................................................................................................................... Η απασχόλησή σας ήταν πάνω σε δοκιμαστική βάση; ΝΑΙ/ΟΧΙ Έχουν απολυθεί μαζί σας και άλλοι εργοδοτούμενοι από τον εργοδότη σας; ΝΑΙ/ΟΧΙ Αν «ΝΑΙ» πόσοι και ποια τα επαγγέλματα/ειδικότητές τους:.......................................... Έχουν προσληφθεί τελευταία από τον εργοδότη σας άλλοι εργοδοτούμενοι; ΝΑΙ/ΟΧΙ Είστε άνεργος ή εργάζεστε; Αν εργάζεστε, παρακαλώ δηλώστε (α) το όνομα, διεύθυνση και τηλέφωνο του νέου εργοδότη σας: ............................... (β) αν υπάρχει οποιαδήποτε σχέση μεταξύ του νέου σας εργοδότη και του εργοδότη ο οποίος σας απέλυσε: (γ) την ημερομηνία πρόσληψης σας στο νέο εργοδότη: ............................................................ Σας προσφέρθηκε από τον εργοδότη σας πριν την απόλυσή σας άλλη εργασία; ΝΑΙ/ΟΧΙ Αν σας προσφέρθηκε εργασία και δεν την αποδεκτήκατε, παρακαλώ δηλώστε τους λόγους: Αλλες σχετικές πληροφορίες: προσέχουν οι εργοδότες. 24 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΔΗΛΩΣΗ Δηλώνω υπεύθυνα ότι τα πιο πάνω στοιχεία είναι αληθή. Εξουσιοδοτώ τις Υπηρεσίες Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΥΚΑ) του Υπουργείου Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, να επαληθεύσουν σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες Αρχές της Δημοκρατίας, με Οργανισμούς/Φορείς/Επιχειρήσεις όσα από τα στοιχεία που περιέχονται στην αίτησή μου κρίνουν απαραίτητο. Εγώ ο πιο κάτω υπογράφοντας δηλώνω ότι: 1. Δίδω την παρούσα εξουσιοδότηση στα πλαίσια της αίτησης "Για Πληρωμή λόγω Πλεονασμού". 2. Αντιλαμβάνομαι ότι, οι πιο πάνω πληροφορίες που με αφορούν και η πιο πάνω ενημέρωση προς τις ΥΚΑ είναι απαραίτητη, ούτως ώστε να καταστεί δυνατή η εξέταση αίτησης "Για Πληρωμή λόγω Πλεονασμού
